W artykule podjęta została próba przeanalizowania zmian w gospodarstwach osób prawnych w latach 1996-2010 z uwzględnieniem okresu przed- i poakcesyjnego. W analizowanym okresie gospodarstwa osób prawnych, po gwałtownych i głębokich zmianach w strukturze własnościowej i prawno-organizacyjnej w pierwszej połowie lat 90., nadal podlegały głębokiej restrukturyzacji. Efekty tego procesu były jednak zdecydowanie różne w okresie przed- i poakcesyjnym. W artykule przedstawiono podstawowe zmiany strukturalne w całym sektorze gospodarstw osób prawnych, z uwzględnieniem różnych form prawno-organizacyjnych. Analizie poddano zmiany: w liczbie gospodarstw i powierzchni gruntów rolnych w ich użytkowaniu (w tym gospodarstw z działalnością rolniczą); w strukturze obszarowej; w przestrzennym rozmieszczeniu gospodarstw według województw, w ukierunkowaniu produkcji rolniczej, w wielkości ekonomicznej oraz nakładach pracy. Analiza została oparta na danych PSR z lat 1996, 2002 i 2010 oraz literaturze przedmiotu.