PRACA ORYGINALNA
ZMIANY RELACJI CZYNNIKÓW PRODUKCJI I ICH UWARUNKOWANIA W ROLNICTWIE WYBRANYCH KRAJÓW UNII EUROPEJSKIEJ
Więcej
Ukryj
1
Institute of Agricultural and Food Economics National Research Institute
Data nadesłania: 30-06-2023
Data ostatniej recenzji: 02-09-2023
Data akceptacji: 11-12-2023
Data publikacji: 22-12-2023
Autor do korespondencji
Zbigniew Floriańczyk
Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy
Zagadnienia Ekonomiki Rolnej / Problems of Agricultural Economics 2023;377(4):26-51
SŁOWA KLUCZOWE
KODY KLASYFIKACJI JEL
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
W artykule zbadano trendy zmian w relacjach między trzema czynnikami produkcji (ziemi, pracy
i kapitału) w rolnictwie w wybranych krajach Unii Europejskiej (UE). W tym celu poddano empirycznej
weryfikacji założenia co do kierunku tych zmian oraz założenia mechanizmu zmian tych relacji.
Przyjęto, że podstawą tego mechanizmu jest stosunek zmian produktywności czynników do zmian cen
(wynagrodzeń) tych czynników. Weryfikacja empiryczna trendów czynników produkcji została przeprowadzona
z wykorzystaniem rachunków ekonomicznych rolnictwa oraz statystyk nakładów pracy
i ziemi w rolnictwie gromadzonych przez Eurostat. Tendencje zmian w relacjach czynników produkcji
odpowiadają kapitałochłonnemu etapowi wzrostu w rolnictwie. Wykazano silny trend ubytku czynnika
pracy w rolnictwie przy zmniejszaniu ziemi w rolnictwie UE. Zmianom tym towarzyszyło zróżnicowane
zaangażowanie czynnika kapitału w rolnictwie. Przy stałym zwiększaniu wolumenu produkcji
rolniczej odpowiada temu wzrost produktywności tych czynników. Wzrost ten jest najmniejszy w przypadku
czynnika kapitału, bo pełni on nie tylko funkcje wzrostowe, ale i substytucyjne w stosunku do
ubytku pozostałych czynników. Wzrost produktywności badanych czynników produkcji jest powiązany
ze wzrostem ich wynagrodzenia odzwierciedlonego przez wzrost ich cen. Zaobserwowane w badaniu
empirycznym odstępstwa od kapitałochłonnego wzrostu w rolnictwie wskazują na inne czynniki wpływające
na wynagrodzenie czynników produkcji w rolnictwie.