PRACA ORYGINALNA
ZMIANY ORGANIZACYJNE W POLSKIM ROLNICTWIE W OSTATNIM 10-LECIU NA TLE ROLNICTWA UE
Więcej
Ukryj
1
Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – PIB
Data akceptacji: 08-12-2014
Data publikacji: 08-12-2014
Zagadnienia Ekonomiki Rolnej / Problems of Agricultural Economics 2014;341(4):50-67
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Koncentracja produkcji i specjalizacja gospodarstw jest niezbędna z powodów ekonomicznych i organizacyjnych. Warunkuje ona wzrost wydajności, poprawę sytuacji ekonomicznej gospodarstw oraz łatwiejszy zbyt ziemiopłodów, gdyż duże zakłady przemysłu rolno-spożywczego nie są zainteresowane pozyskiwaniem małych partii surowca od rozdrobnionych dostawców z uwagi wyższe koszty i kłopotliwą organizację skupu. Zjawiskiem niepokojącym w naszych warunkach jest wzrost liczby gospodarstw beziwetarzowych, w których czeto nie są właściwie zagospodarowane trwałe użytki zielone, co ogranicza ich znaczenie środowiskowe i produkcyjne. W przypadku takich gospodarstw trudne jest również utrzymanie zrównoważonego bilansu glebowej materii organicznej, co może ograniczać żyzność gleb i zwiększać emisję CO2.
W przypadku gospodarstw specjalizujących się w produkcji zwierzęcej w naszych warunkach często pogłowie zwierząt jest zbyt duże w stosunku do posiadanego areału UR. W takiej sytuacji występuje nadmiar nawozów naturalnych, co stwarza niebezpieczeństwo zanieczyszczenia wód gruntowych związkami azotu i fosforu. Dodatkowo w przypadku przeżuwaczy w latach o niższych plonach mogą również występować niedobory pasz objętościowych, co może prowadzić do załamania wynikach finansowych gospodarstw. Sytuację tę może poprawić poprzez stworzenie korzystniejszych warunków przepływu ziemi z gospodarstw upadających do rozwojowych.
Analizując stan koncentracji produkcji zwierzęcej w czołowych krajach UE, wydaje się, że w naszych warunkach nie wskazana jest tak duża koncentracja chowu zwierząt. Wynika to z przyczyn środowiskowych - duży udział obszarów chronionych, znaczna mozaikowatość krajobrazu, dużego udziału gleb lekkich bardziej podanych na straty biogenów, a także względnie dużych zasobów siły roboczej na obszarach wiejskich (Krasowicz S. i in. 2009; Matyka M. i in. 2013). Może to wskazywać, że dla naszych warunków korzystniejszy byłby model rozwoju rolnictwa zbliżony do występującego w Austrii, szczególnie dla południowej wschodniej części kraju.