PRACA ORYGINALNA
WYNAGRODZENIE PRACY NAJEMNEJ, OPŁATA PRACY WŁASNEJ I EFEKTYWNOŚĆ PRODUKCJI W GOSPODARSTWACH W POLSCE SKLASYFIKOWANYCH WEDŁUG TYPÓW ROLNICZYCH
Więcej
Ukryj
1
Institute of Agricultural and Food Economics National Research Institute, Warsaw
Data nadesłania: 05-10-2021
Data ostatniej recenzji: 08-12-2021
Data akceptacji: 27-12-2021
Data publikacji: 28-03-2022
Zagadnienia Ekonomiki Rolnej / Problems of Agricultural Economics 2022;370(1):22-41
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Celem badań była ocena wynagrodzenia pracowników najemnych i opłaty pracy własnej przez dochód
z gospodarstwa w różnych typach rolniczych gospodarstw w Polsce. Zbadano także wpływ dopłat na
opłacenie nakładów pracy własnej i efektywność produkcji. Badaniami objęto gospodarstwa prowadzące
rachunkowość rolną, które zgodnie z metodyką FADN zostały pogrupowane według typów rolniczych
(TF8). Do analizy wykorzystano wyniki standardowe z 2010, 2015 i 2019 roku przetworzone w systemie
FADN EU. Relatywnie niskie wynagrodzenie pracowników najemnych odnotowano w gospodarstwach
w typie „uprawy trwałe” (2,12–2,76 euro/godz.) i „uprawy ogrodnicze” (2,05–3,32 euro/godz.), a dość
wysokie w typie „mieszane” (4,05–6,67 euro/godz.) i „inne zwierzęta trawożerne” (3,98–6,04 euro/
godz.). Przyjmując stawkę wynagrodzenia pracowników najemnych za miarę kosztu 1 godziny pracy
własnej, na poziomie dochodu bez dopłat opłata pracy własnej w pełni zrealizowana została tylko w gospodarstwach
w typie „uprawy ogrodnicze” i „zwierzęta ziarnożerne” oraz w 2010 i 2015 roku w typie
„uprawy trwałe”. Natomiast dochód z dopłatami zapewnił pełną opłatę pracy własnej w gospodarstwach
w typie „uprawy ogrodnicze”, „zwierzęta ziarnożerne”, ponadto w 2010 roku w typie „uprawy
polowe” oraz w roku 2010 i 2015 roku w typie „uprawy trwałe” i „krowy mleczne”. W pozostałych
przypadkach (tj. w typach i latach) nakłady pracy własnej opłacone zostały częściowo (od 22,2 do
96,9%). Badania dotyczyły gospodarstw towarowych o produkcji ukierunkowanej na rynek. W Polsce
jednak funkcjonują także gospodarstwa, których powiązanie z rynkiem jest słabsze, więc ich sytuacja
ekonomiczna może być znacznie gorsza. Skutkiem mogą być ograniczone możliwości generowania dochodów
oraz opłaty pracy własnej.