PRACA ORYGINALNA
WYNIKI GOSPODARSTW MLECZNYCH W POLSCE W PORÓWNANIU DO NAJWIĘKSZYCH PRODUCENTÓW MLEKA W UNII EUROPEJSKIEJ
Więcej
Ukryj
1
Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowy Instytut Badawczy Warszawa
Data akceptacji: 07-12-2017
Data publikacji: 11-12-2017
Zagadnienia Ekonomiki Rolnej / Problems of Agricultural Economics 2017;353(4):24-49
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
W artykule przedstawiono wyniki ekonomiczne i efektywność produkcji w gospodarstwach ukierunkowanych na produkcję mleka w sześciu krajach UE, które są największymi jego producentami (tj. w Niemczech, Francji, Wielkiej Brytanii, Polsce, Holandii i we Włoszech). Do analizy wykorzystano dane średnie FADN UE w latach 2010-2013. Ocenie poddano także wyniki gospodarstw polskich w latach 2014-2015, w badaniach wykorzystano dane gromadzone w systemie Polski FADN . Miarą oceny sytuacji ekonomicznej gospodarstw była wartość dodana netto i dochód z gospodarstwa. Ocenę efektywności produkcji przeprowadzono, wykorzystując wskaźnik produktywności nakładów obrotowych i kapitału trwałego, wskaźnik dochodowości produkcji oraz relację kosztów ogółem do wartości produkcji i do dochodu z gospodarstwa bez dopłat. Analizie poddano także działalność inwestycyjną, stopień zadłużenia oraz majątek gospodarstw i jego wykorzystanie.
Pod względem efektywności produkcji wyróżniają się gospodarstwa mleczne we Włoszech i w Polsce. Wskazuje na to wysoka dochodowość produkcji, relatywnie niskie koszty wytworzenia 100 euro produkcji i uzyskania 100 euro dochodu bez dopłat oraz wysoka produktywność nakładów obrotowych. Na wyniki wpływ miało niewielkie zadłużenie gospodarstw, a w efekcie mniejsze obciążenie kosztami. W przypadku gospodarstw włoskich zobowiązania finansowały 1,1% wartości ich majątku, polskich – 5,7%, podczas gdy aż 42,7% we francuskich. Oznacza to, że gospodarstwa francuskie cechowało wysokie ryzyko finansowe związane z prowadzeniem działalności produkcyjnej. Dane Polskiego FADN wskazują na pogorszenie sytuacji dochodowej gospodarstw mlecznych w Polsce w roku 2015 (tj. po zniesieniu kwot mlecznych) w porównaniu do roku 2014. Dochód z gospodarstwa bez dopłat obniżył się o 50,7%, a liczony łącznie z dopłatami – o 15,4%. Ze względu na niższe przychody (m.in. z powodu spadku ceny mleka) pogorszyła się także ekonomiczna efektywność produkcji.