Przedmiotem i celem pracy jest przedstawienie ogólnych tendencji rozwojowych rolnictwa, uwarunkowań globalnych oraz nowych koncepcji i form zrównoważonego rozwoju. W ramach koncepcji zrównoważonego rozwoju, która została powszechnie uznana za paradygmat rozwojowy, w ostatnich latach pojawiło się kilkanaście nowych propozycji modyfikujących czy uzupełniających główny nurt trwałego i zrównoważonego rozwoju. Koncepcje te dotyczą również rolnictwa i obszarów wiejskich. Na podstawie analizy literatury problemu przedstawiono w pracy zarys wybranych koncepcji: zielonej gospodarki, inteligentnych specjalizacji, inteligentnych wsi, gospodarki cyrkularnej, odpowiedzialnej konsumpcji i produkcji oraz gospodarki partycypacyjnej. Wskazano na rolę integracji międzynarodowej i organów unijnych w upowszechnianiu tych koncepcji jako form innowacji w systemach gospodarczych krajów członkowskich Unii Europejskiej.