Rodzinne gospodarstwa rolne dominują w rolnictwie, przesądzając o bezpieczeństwie żywnościowym świata, oraz mają istotne znaczenie dla bezpieczeństwa ekologicznego. Gospodarstwa te nie zostały ściśle zdefiniowane zapewne z powodu ogromnego ich zróżnicowania między regionami i krajami świata, ale też wewnątrz nich. Gospodarstwa rodzinne przechodzą wraz z rozwojem kapitalizmu transformację przemysłową (industrialną), która w krajach rozwiniętych osiągnęła wysoki stopień zaawansowania, natomiast w krajach mniej rozwiniętych dopiero się zaczyna. Nowe wyzwania i uwarunkowania rozwojowe, związane zwłaszcza z ograniczeniami środowiskowymi oraz globalizacją, a także kontestacja skutków transformacji industrialnej rodzą pytanie o uniwersalność takiej transformacji i nieuchronność podążania przekształceń rolnictwa krajów mniej rozwiniętych drogą wytyczoną przez kraje rozwinięte. Artykuł przedstawia – poza zagadnieniami pojmowania i znaczenia gospodarstw rodzinnych – kwe stię perspektyw transformacji rolnictwa w ogóle i w Polsce – ze stanowiskiem wobec uwag S. Figiela.