PRACA ORYGINALNA
OCENA SPÓJNOŚCI PROCESÓW ROZWOJOWYCH ROLNICTWA I PRZEMYSŁU SPOŻYWCZEGO
Więcej
Ukryj
1
Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej − PIB Warszawa
Data akceptacji: 21-03-2012
Data publikacji: 21-03-2012
Zagadnienia Ekonomiki Rolnej / Problems of Agricultural Economics 2012;330(1):3-17
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Rolnictwo i przemysł spożywczy w dalszym ciągu są głównymi członami gospodarki żywnościowej, bezpośrednio uczestniczącymi w wytwarzaniu i dystrybucji żywności, bezpo-średnio z sobą powiązanymi i tworzącymi system integrujący wiele niezależnych od siebie i ekonomicznie wyodrębnionych działalności i podmiotów. Rozwój i równowagę tych dwóch części sektora żywnościowego warunkuje popyt konsumencki na żywność, który jest wyni-kiem zachowań maksymalizującego użyteczność konsumenta. O tej użyteczności decyduje jednak nie tyle komponent materialny (pochodzenia rolniczego) danego produktu żywno-ściowego, co jego obudowa różnego rodzajami usług przetwórczych i handlowych, ułatwiają-cych dostęp i użytkowanie danego dobra. Skutkuje to tym, że udział rolnika w cenie płaconej przez konsumenta żywności jest coraz mniejszy [9]. W Polsce nie przekracza on 30%, a w wielu działach produkcji żywności i w krajach o wysokim poziomie rozwoju gospodarczego jest jeszcze mniejszy (15-20%) [11].
Problem powiązań między konsumentem żywności, przetwórcą i rolnikiem komplikują jeszcze procesy globalizacji. Powodują one, że na rynkach regionalnych, krajowych i lokalnych nie musi być zachowana spójność procesów rozwojowych konsumpcji, przetwórstwa i produkcji rolnej. Wynikiem tego są luźne związki procesów rozwojowych tych części kom-pleksu żywnościowego. Zjawisko takie wystąpiło w Polsce w pierwszej dekadzie XXI wieku, gdyż rozwój produkcji żywności istotnie przyspieszały powiązania z rynkiem unijnym w formie eksportu produktów przemysłu spożywczego oraz importu surowców i półfabrykatów. Umożliwiło to także rozwój wielu działów przetwórstwa spożywczego, które nie mają wła-snego zaplecza surowcowego (przemysł rybny, tytoniowy, produkcja wyrobów czekolado-wych, czy też przetwórstwo kawy i herbaty), a mimo to produkowały i dostarczały żywność nie tylko na rynek krajowy, lecz także na wiele rynków zagranicznych.