Podstawowym celem opracowania jest ocena przemian w strukturze gospodarstw w Polsce po zmianie systemu politycznego i gospodarczego zapoczątkowanej w 1989 roku. Zmiany w strukturze gospodarstw i ich powierzchni zostaną przedstawione na tle wybranych krajów Unii Europejskiej (UE). Wybrano następujące kraje UE-15: Austrię, Belgię, Holandię, Finlandię, Francję, Irlandię, Niemcy, Szwecję i Wielką Brytanię. Natomiast z krajów, które weszły w struktury UE w 2004 r. wybrano: Czechy, Litwę, Słowację i Węgry oraz w 2007 r.: Bułgarię i Rumunię. W analizie zmian w strukturze gospodarstw w Polsce szczególną uwagę zwrócono na miejsce i rolę gospodarstw wielkoobszarowych. Źródłem materiałów badawczych były dane statystyczne i literatura przedmiotu. W analizie materiałów badawczych posłużono się metodą porównawczą. Szybsze tempo wzrostu kosztów pracy w gospodarce narodowej i cen środków produkcji dla rolnictwa od cen zbytu produktów rolnych spowodowało spadek jednostkowej opłacalności produkcji rolniczej. W tej sytuacji reakcją obronną rolników była konieczność zwiększania skali produkcji, głównie przez powiększanie powierzchni gospodarstw, co doprowadziło do tworzenia przedsiębiorstw wielkoobszarowych o powierzchni 100 ha UR i większych. W Polsce czynnikiem sprzyjającym tworzeniu tego rodzaju jednostek były przekształcenia własnościowe gospodarstw państwowych (PGR-ów), spowodowane zmianą ustroju politycznego i gospodarczego w 1989 roku. Aktualnie prowadzona polityka w stosunku do przedsiębiorstw wielkoobszarowych, dzierżawiących grunty Skarbu Państwa zagraża ich funkcjonowaniu. Ograniczanie możliwości rozwojowych tej grupy przedsiębiorstw nie sprzyja poprawie struktury gospodarstw, a ponadto grozi ograniczeniem produkcji, a także może być przyczyną niepokojów społecznych z uwagi na to, że te przedsiębiorstwa są znaczącym pracodawcą na terenach wiejskich.