PRACA ORYGINALNA
WPŁYW WARUNKÓW POGODOWYCH NA PLONY ZBÓŻ W POLSCE
Więcej
Ukryj
1
Poznan University of Economics and Business
Zaznaczeni autorzy mieli równy wkład w przygotowanie tego artykułu
Data nadesłania: 16-08-2023
Data ostatniej recenzji: 13-10-2023
Data akceptacji: 18-04-2024
Data publikacji: 27-06-2024
Zagadnienia Ekonomiki Rolnej / Problems of Agricultural Economics 2024;379(2):1-18
SŁOWA KLUCZOWE
KODY KLASYFIKACJI JEL
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Celem pracy była ocena wpływu czynników pogodowych na plonowanie wybranych zbóż w Polsce
w kontekście postępujących zmian klimatu. Do badania wykorzystano zmienne charakteryzujące takie
czynniki, jak temperatura, opady, a także zmienne kontrolne, którymi były udział gleb średnich i ciężkich
w danym województwie oraz zużycie nawozów mineralnych w kg NPK/ha. Zmiennymi estymowanymi były
zbiory wybranych zbóż. Dane uzyskano z baz danych IMGW PIB, GUS-u oraz IUNG PIB. Dane meteorologiczne
pochodziły ze 157 stacji meteorologicznych rozlokowanych w 14 województwach. Estymację
przeprowadzono dla okresu 2013–2020. W badaniu posłużono się metodą regresji panelowej. W przypadku
wszystkich estymowanych modeli odnotowano istotny wpływ liczby dni z opadem na wielkość
uzyskiwanych plonów. O ile regularnie pojawiające się umiarkowane opady są niewątpliwie sprzyjające,
to duże ich ilości mogą niekorzystnie wpływać na plony. Kolejnym z istotnych statystycznie czynników
klimatycznych jest temperatura w okresie wiosenno-letnim, przy czym najkorzystniejsze dla plonów są
umiarkowane temperatury. Zmiany temperatury z różną intensywnością oddziaływały na zmiany plonów
poszczególnych zbóż, przy czym najsilniejszy efekt odnotowano w przypadku pszenicy. Na podstawie
przeprowadzonych badań wyciągnięto wniosek, że polskie rolnictwo powinno przygotować się do nowych
warunków poprzez podjęcie szeregu działań, m.in. zmianę struktury upraw, zabezpieczenie nawodnienia
roślin przed możliwymi suszami przy zastosowaniu wydajnych, nowoczesnych systemów nawadniania,
zwiększenie zróżnicowania genetycznego roślin, a także wykorzystanie nowoczesnej agrotechniki.