PRACA ORYGINALNA
GOSPODARSTWA ROLNICZE I ICH POSIADACZE REALIZUJĄCY DZIAŁANIA ROLNO-ŚRODOWISKOWO-KLIMATYCZNE
Więcej
Ukryj
1
Institute of Agricultural and Food Economics National Research Institute
Data nadesłania: 15-12-2022
Data ostatniej recenzji: 09-01-2023
Data akceptacji: 22-06-2023
Data publikacji: 28-06-2023
Zagadnienia Ekonomiki Rolnej / Problems of Agricultural Economics 2023;375(2):68-94
SŁOWA KLUCZOWE
KODY KLASYFIKACJI JEL
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Artykuł zawiera charakterystykę gospodarstw realizujących działania rolno-środowiskowo-klimatyczne
w zróżnicowanych warunkach przyrodniczych, określonych wskaźnikiem waloryzacji rolniczej przestrzeni
produkcyjnej (WWRPP). Kierując się jego wielkością, wydzielono trzy rodzaje tych warunków:
trudne, średnie i dogodne. Uwagę skupiono na potencjale produkcyjnym gospodarstw, ich kapitale
ludzkim i sytuacji ekonomicznej. Przedmiotem badań była zbiorowość 1175 gospodarstw indywidualnych
objętych monitoringiem Polskiego FADN, które w latach 2018–2020 realizowały działania
rolno-środowiskowo-klimatyczne w ramach wspólnej polityki rolnej 2014–2020. Nie była to próba
reprezentatywna dla całej zbiorowości gospodarstw realizujących wspomniane działania. Gospodarstwa
funkcjonujące w trudnych warunkach siedliskowych dysponowały mniejszym potencjałem produkcyjnym
(powierzchnią użytków rolnych, wielkością ekonomiczną, kapitałem i technicznym wyposażeniem
pracy). Mniejszy był też w tej grupie udział rolników z wykształceniem rolniczym. W rezultacie mniejszy
był dochód z gospodarstwa, mniejsza stopa reprodukcji majątku trwałego oraz brak zdolności do
konkurowania na rynku krajowym. Tę zdolność wykazywały tylko gospodarstwa funkcjonujące w dogodnych
warunkach siedliskowych. Stwierdzono nadto większy średnio o 21,7 pkt proc. udział dopłat
w dochodach analizowanych gospodarstw w porównaniu ze średnim udziałem dopłat w dochodach
innych gospodarstw o zbliżonej powierzchni użytków rolnych. Z przeprowadzonych badań wynika, że
występuje bardzo duży udział dopłat w dochodach badanych grup gospodarstw prowadzących działalności
rolno-środowiskowo-klimatyczne oraz wyraźne dodatnie powiązania dłuższego czasu pracy
(co najmniej w wymiarze 2120 godzin rocznie) osoby kierującej w posiadanym gospodarstwie z jego
sytuacją ekonomiczną.