PRACA ORYGINALNA
EKONOMICZNE SKUTKI ZMIAN PODATKU AKCYZOWEGO OD WYROBÓW TYTONIOWYCH W POLSCE
Więcej
Ukryj
1
Institute of Agricultural and Food Economics National Research Institute
Data nadesłania: 10-01-2023
Data ostatniej recenzji: 03-02-2023
Data akceptacji: 01-06-2023
Data publikacji: 28-06-2023
Zagadnienia Ekonomiki Rolnej / Problems of Agricultural Economics 2023;375(2):22-50
SŁOWA KLUCZOWE
KODY KLASYFIKACJI JEL
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Celem artykułu jest ocena wpływu zmian stawek akcyzy na ceny, konsumpcję oraz wpływy podatkowe do
budżetu państwa na rozwój krajowej branży tytoniowej. Badanie przeprowadzono m.in. z wykorzystaniem
metod statystycznej analizy porównawczej, dynamiki głównych elementów rynku, analizy regresji wykładniczej
oraz analizy wybranych wskaźników finansowych. Z przeprowadzonych badań wynika, że w latach
2010–2021 branża tytoniowa w Polsce wykazywała wysoką dynamikę rozwoju, a decydowały o tym bezpośrednie
inwestycje zagraniczne i konkurencyjność na unijnym rynku. Polityka fiskalna determinowała
ceny wyrobów tytoniowych, gdyż podatki pośrednie dominowały w strukturze cen detalicznych. Rosnące
stawki podatku akcyzowego skutkowały spadkiem konsumpcji papierosów, który był rekompensowany
wzrostem spożycia innowacyjnych wyrobów. Efektywność polityki fiskalnej potwierdzają także rosnące
dochody budżetowe i ograniczenie udziału szarej strefy w wewnętrznym rynku. W ostatnich latach dochody
konsumentów wzrastały jednak szybciej niż ceny wyrobów tytoniowych, co powodowało poprawę ich
przystępności cenowej. Podsumowując, w latach 2022–2027 stawki podatku akcyzowego będą sukcesywnie
wzrastały ze względu na harmonizację krajowego prawa podatkowego z przepisami obowiązującymi w Unii
Europejskiej. Wzrost stawek akcyzy będzie determinował produkcję i sprzedaż wyrobów tytoniowych, które
będą dostosowywały się do uwarunkowań popytowych. Wyższe stawki podatku akcyzowego wpłyną na
wzrost cen wyrobów tytoniowych i dochodów budżetu państwa z podatków pośrednich.