PRACA ORYGINALNA
WIELKOŚĆ EKONOMICZNA A EFEKTYWNOŚĆ PRODUKCJI W GOSPODARSTWACH SPECJALIZUJĄCYCH SIĘ W UPRAWACH POLOWYCH W POLSCE
Więcej
Ukryj
1
Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - Państwowy Instytut Badawczy
Data nadesłania: 08-11-2018
Data ostatniej recenzji: 17-12-2018
Data akceptacji: 13-02-2019
Data publikacji: 18-03-2019
Zagadnienia Ekonomiki Rolnej / Problems of Agricultural Economics 2019;358(1):64-87
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
W artykule przedstawiono wyniki ekonomiczne i efektywność produkcji w gospodarstwach
specjalizujących się w uprawach polowych sklasyfikowanych
według klas wielkości ekonomicznej. Do analizy wykorzystano dane FADN UE
z 2010 i 2015 roku. Miarą oceny sytuacji ekonomicznej był dochód z gospodarstwa.
Ocenę efektywności produkcji przeprowadzono na poziomie produkcyjnotechnicznym,
zbadano dochodowość nakładów środków obrotowych oraz kosztochłonność
i sprawność ekonomiczną produkcji. Analizie poddano także zadłużenie
gospodarstw.
Dochód z gospodarstwa bez dopłat do działalności operacyjnej w klasach
wielkości ekonomicznej 1-5 sukcesywnie rósł, a w jednostkach z klasy szóstej
nastąpił jego spadek, w efekcie dając wartość ujemną. W 2010 roku dopłaty
pokryły stratę z produkcji i zapewniły określoną wysokość dochodu, natomiast
w 2015 roku strata została pokryta tylko częściowo (w 95%). Najwyższy dochód
bez dopłat na 1 ha użytków rolnych uzyskano w gospodarstwach z trzeciej
i czwartej klasy wielkości ekonomicznej (w 2010 r. odpowiednio 267 i 201 EUR,
a w 2015 roku – 161 i 193 EUR). Pod względem efektywności produkcji także
wyróżniają się gospodarstwa z klasy trzeciej i czwartej, natomiast w gospodarstwach
z klasy szóstej wskaźniki charakteryzujące efektywność były najniższe.
Wraz ze wzrostem wielkości ekonomicznej gospodarstw zwiększało się ich
zadłużenie. We wszystkich grupach w zobowiązaniach przeważały kredyty długoterminowe,
ale najmniejszy ich udział stwierdzono w gospodarstwach z klasy
szóstej. Oznacza to, że znaczne środki były przeznaczane na finansowanie bieżącej
działalności tych gospodarstw.