PRACA ORYGINALNA
ZRÓŻNICOWANIE OPŁACALNOŚCI TRADYCYJNEJ I INNOWACYJNEJ UPRAWY ZIEMNIAKÓW W POLSCE
Więcej
Ukryj
1
Warsaw University of Life Sciences
2
Plant Breeding and Acclimatization Institute National Research Institute, Bonin Division
Data nadesłania: 03-08-2023
Data ostatniej recenzji: 15-09-2023
Data akceptacji: 18-12-2023
Data publikacji: 22-12-2023
Zagadnienia Ekonomiki Rolnej / Problems of Agricultural Economics 2023;377(4):70-85
SŁOWA KLUCZOWE
KODY KLASYFIKACJI JEL
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Celem badań było określenie kosztów i opłacalności tradycyjnej oraz innowacyjnej uprawy ziemniaków
w Polsce. W tym celu wykorzystano eksperymentalne badania polowe wybranych odmian
ziemniaków w różnych wariantach przeprowadzone w latach 2021–2022. Warianty doświadczeń
obejmowały uprawę ziemniaków według tradycyjnych oraz innowacyjnych metod, tj. w warunkach
komercyjnych (duża intensywność nakładów i kosztów, w tym nawożenie nawozami mineralnymi oraz
syntetycznymi środkami ochrony roślin) oraz przy braku nawożenia i ochrony roślin lub jedynie przy
wykorzystaniu interakcji z pożytecznymi mikroorganizmami. W pracy wykorzystano metody oceny
opłacalności produkcji ziemniaków dla różnych wariantów produkcji, kalkulacji kosztów produkcji
oraz ocenę zyskowności produkcji. Materiał badawczy stanowiły wyniki badań eksperymentów polowych
przeprowadzonych w ramach międzynarodowego projektu PotatoMetaBiome dla jedenastu
odmian ziemniaków oraz sześciu wariantów doświadczenia na polach zlokalizowanych na północy
Polski. Na podstawie badań stwierdzono, że średnie koszty produkcji ziemniaków w latach 2021–2022
zmniejszyły się dla wariantów tradycyjnych, a zwiększyły dla wariantów innowacyjnych. W 2021 r.
najniższe koszty produkcji były dla wariantu bez nawożenia i środków ochrony roślin oraz wariantów
innowacyjnych. Z kolei w 2022 r. najniższe koszty produkcji były dla wariantów tradycyjnych, czyli
z nawożeniem i ochroną oraz bez nawożenia z ochroną oraz z nawożeniem i bez ochrony chemicznej,
a także bez nawożenia i bez ochrony chemicznej. We wszystkich latach, a także dla wszystkich wariantów
uprawa ziemniaków była opłacalna. Natomiast wskaźniki opłacalności produkcji ziemniaków
w badanych latach zmniejszyły się dla wariantów innowacyjnych, natomiast zwiększyły dla wariantów
z intensywną produkcją. Stwierdzono, że innowacyjna strategia produkcji ziemniaka z wykorzystaniem
pożytecznych mikroorganizmów może być ekonomicznie uzasadnioną alternatywą wobec zmieniających
się uwarunkowań produkcyjnych, rynkowych i politycznych.