PRACA ORYGINALNA
UWARUNKOWANIA IMPLEMENTACJI GOSPODARKI O OBIEGU ZAMKNIĘTYM W SEKTORZE PRZETWÓRSTWA SPOŻYWCZEGO NA PRZYKŁADZIE BRANŻY MLECZARSKIEJ
Więcej
Ukryj
1
Institute of Agricultural and Food Economics - National Research Institute
Data nadesłania: 07-06-2022
Data ostatniej recenzji: 05-07-2022
Data akceptacji: 01-08-2022
Data publikacji: 29-09-2022
Zagadnienia Ekonomiki Rolnej / Problems of Agricultural Economics 2022;372(3):64-84
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Celem opracowania jest przedstawienie uwarunkowań potencjalnego zastosowania modelu gospodarki
o obiegu zamkniętym (GOZ) w sektorze przetwórstwa spożywczego na przykładzie branży mleczarskiej.
W pierwszej części artykułu dokonano analizy różnych czynników stymulujących oraz ograniczających
transformację mleczarstwa w kierunku GOZ. W drugiej zaprezentowano zaś przykłady rozwiązań
odpowiadających idei gospodarki o obiegu zamkniętym, które zostały wdrożone lub są planowane do
wdrożenia w przedsiębiorstwach mleczarskich. Praca ma charakter przeglądowy. Wykorzystano w niej
strategiczne dokumenty unijne i krajowe oraz literaturę przedmiotu na temat gospodarki o obiegu
zamkniętym w systemach rolno-spożywczych, ponadto doniesienia z prasy branżowej przedstawiające
konkretne przykłady implementacji rozwiązań z zakresu GOZ w mleczarniach. Z przeprowadzonej analizy
wynika, że w branży mleczarskiej istnieją duże możliwości wdrażania modelu gospodarki cyrkularnej,
ale jest to proces złożony, przebiegający w warunkach oddziaływania czynników stymulujących
i ograniczających. Proces ten wymaga zmian systemowych na różnych poziomach funkcjonowania
gospodarki, zaangażowania znaczących środków finansowych, a przede wszystkim inwestycji dostosowawczych
w zakresie innowacyjnych technologii, systemów energetycznych i gospodarki wodnościekowej.
Wśród udanych działań sprzyjających transformacji w kierunku GOZ zrealizowanych
w przedsiębiorstwach mleczarskich można w szczególności wymienić rozwiązania polegające na:
redukcji ilości produkowanych odpadów oraz ponownym ich wykorzystaniu, bezpośrednim wykorzystywaniu
produktów ubocznych, korzystaniu z odnawialnych źródeł energii (w systemach ogrzewania
i chłodzenia), ograniczeniu zużycia oraz ponownemu wykorzystaniu wody, stosowaniu ekologicznych
opakowań, wykorzystaniu ekologicznych środków transportu. Konkludując, należy stwierdzić, że podejmowane
przez sektor przetwórstwa spożywczego, w tym branżę mleczarską, działania zmierzające
do transformacji w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym to konieczność, zwłaszcza w kontekście
wyzwań związanych z Europejskim Zielonym Ładem i strategią „Od pola do stołu”.