RESEARCH PAPER
ENVIRONMENTALLY ADJUSTED ANALYSIS OF AGRICULTURAL EFFICIENCY: A SYSTEMATIC LITERATURE REVIEW OF FRONTIER APPROACHES
More details
Hide details
1
Poznań University of Economics and Business
Submission date: 2022-11-16
Final review date: 2022-12-19
Acceptance date: 2023-03-27
Publication date: 2023-03-30
Zagadnienia Ekonomiki Rolnej / Problems of Agricultural Economics 2023;374(1):20-41
KEYWORDS
JEL CLASSIFICATION CODES
TOPICS
ABSTRACT
W pracy dokonano przeglądu 200 artykułów dotyczących skorygowanej środowiskowo efektywności
rolnictwa, które dostępne są w bazie Scopus. Na podstawie metody PRISMA ograniczono zakres przeglądu
do prac, w których efektywność oceniana jest za pomocą analizy obwiedni danych (DEA) lub
stochastycznej analizy granicznej (SFA). Celem pracy jest określenie, w jaki sposób analiza efektywności
może być wzbogacona o uwzględnienie środowiskowych aspektów produkcji rolniczej, a także wskazanie
trendów i luk badawczych. Jeśli chodzi o trendy, to większość opracowań dotyczy rolnictwa w Europie,
z zauważalną tendencją wzrostową w liczbie prac dotyczących Azji. Badane kierunki produkcji to głównie
uprawy polowe i mleczarstwo, a analizy prowadzone są najczęściej na poziomie gospodarstw. Obserwuje
się też rozbudowywanie typowego modelu efektywności ekonomicznej o nowe, szkodliwe dla środowiska,
nakłady lub niepożądane efekty, którymi były najczęściej nawożenie, wpływ na klimat, ochrona roślin, ślad
wodny i zużycie energii. Najczęściej analizowanymi determinantami były cechy rolników, skala produkcji,
stopień intensyfikacji, praktyki rolnicze, jakość środowiska produkcyjnego, otoczenie makroekonomiczne,
specjalizacja, praktyki środowiskowe i cechy gospodarstwa. Zidentyfikowano także luki badawcze
w analizowanym obszarze. Liczba studiów przypadku z Afryki i Ameryki Północnej jest ograniczona,
podobnie jak badań na poziomie terenowym i lokalnym oraz tych, które dotyczą produkcji ogrodniczej
i zwierzęcej, innej niż mleczna. Podejścia wykorzystujące metodę SFA są słabo rozwinięte w porównaniu
z DEA, podobnie jak podejścia inne niż wykorzystujące dodatkowe nakłady/wydatki. W szczególności
obiecujące wydaje się podejście oparte na produkcji ubocznej. Ograniczoną uwagę zwrócono na kwestie
takie jak stan gleby, różnorodność biologiczna, wytwarzanie odpadów w rolnictwie oraz pozytywne
efekty zewnętrzne dostarczane przez rolnictwo. Interesującym i mniej zbadanym obszarem w zakresie
determinantów wydajności pozostają cechy behawioralne rolników.