PRACA ORYGINALNA
PROCESY DOSTOSOWAWCZE W WYBRANYCH TYPACH GOSPODARSTW ROLNYCH W ZALEŻNOŚCI OD ICH SYTUACJI DOCHODOWEJ
Więcej
Ukryj
1
Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnosciowej - Państwowy Instytut Badawczy
Data publikacji: 18-12-2019
Zagadnienia Ekonomiki Rolnej / Problems of Agricultural Economics 2019;361(4):29-54
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
W artykule przedstawiono możliwości rozwojowe gospodarstw w grupach wydzielonych według poziomu dochodu z gospodarstwa w przeliczeniu na jednostkę nakładów pracy własnej rolnika i członków jego rodziny oraz według typów rolniczych. Według kryterium dochodu wydzielono gospodarstwa:
– pomocnicze, w których dochód z gospodarstwa w przeliczeniu na godzinę nakładu pracy własnej rodziny rolniczej w posiadanym gospodarstwie był niższy od stawki opłaty pracy najemnej w rolnictwie;
– przejściowe (na rozdrożu), w których dochód ów był wyższy od stawki opłaty pracy najemnej w rolnictwie, ale niższy od stawki opłaty w gospodarce narodowej;
– rozwojowe, w których dochód ten był równy lub wyższy stawce opłaty pracy w gospodarce narodowej.
Analizą objęto typy gospodarstw wyspecjalizowanych w: uprawach polowych, uprawach trwałych, uprawach warzywniczych, chowie krów mlecznych, chowie zwierząt ziarnożernych i z produkcją mieszaną. Źródłem materiałów badawczych był panel gospodarstw objętych monitoringiem Polskiego FADN w latach 2009-2016. Grupy wydzielono zgodnie z metodyką FADN. Możliwości rozwojowe analizowanych grup gospodarstw określono wskaźnikiem konkurencyjności (Wk). W analizowanym okresie znaczący był udział gospodarstw pomocniczych, zawarty w przedziale od 24,5% (gospodarstwa mleczne) do 43,1% (gospodarstwa z produkcją mieszaną). Udział ten zwiększał się w kolejnych okresach. Gospodarstwa te nie miały zdolności rozwojowych. Udział gospodarstw przejściowych był niewielki, Mieścił się w przedziale od 8,5% (uprawy polowe) do 13% (z produkcją mieszaną). Gospodarstwa tej grupy również nie wykazywały zdolności rozwojowych. Udział gospodarstw rozwojowych był dość zróżnicowany, zawarty w przedziale od 44,4% (z produkcja mieszaną) do 69% (z uprawami polowymi). Zastosowane kryterium podziału gospodarstw według poziomu dochodu z gospodarstwa na jednostkę nakładów pracy własnej rolnika i członków jego rodziny zwiększa możliwości ich analizy.